Şehir Plancısı kimdir?
Köklü bir tarihi olmasına karşın gerek bürokratik engeller gerek içinden çıkılamaz, nefes alınamaz hale gelmiş şehirler mesleğimizi yapmamızı engellese de biz inatla bilmeyen herkese anlatmaya çalışıyoruz. Amcamızı-halamızı-dedemizi geçtik, okumuş etmiş meslek sahibi olmuş insanların bile "-Tam olarak ne planlıyorsunuz? Siz şimdi ne iş yapıyorsunuz, çevre mühendisi misiniz?" diye sorduğu mesleğime şahsen ben tapıyorum.
Biz plancılar için önem arz eden haftaya bir nebze sizi de ortak ederek neler yaptığımızı kısaca anlatmak istiyorum. Ne kadar bilinçlendirirsek gelecek nesillere sağlıklı kentler bırakmak adına minicik de olsa adım atılmış varsayıyorum bir umutla.
Üniversitenin ilk dersi değildi ama benim unutamadığım ilk dersimdi. Söylediği her kitabı koşarak alan, derslerinde sayfalarca not tutup mutlak ve mutlak yüksek notlar alan bir öğrenciydim. Herkesin hayatında vardır ona yepyeni kapılar açan, ufkunu zenginleştirirken ruhuna iyi gelen yol göstericiler.
Emel Hocam "Aranızda mimarlık tercihi yapmadan planlamayı tercih eden kimler?" diye sormuştu. Ne gereksiz bir soru, ne saçma diye düşünmüştüm sınıftan kalkan parmakları görmeden önce. Sonrasında ise dehşete kapılarak izledim, koskoca sınıfta mimarlık yazmayan 3-5 kişi olduğumuzu. Plancı olmak isteyen topluluk ile ilgili sanırım buradan bir çıkarım yapmışsınızdır.
Bil-mi-yo-ruz. Bilmeden meslek sahibi oluyor, sevmeden okuyamıyoruz. Mutsuz insanlar oluyor, verimli çalışmıyoruz. Bu apayrı bir yazı konusu o nedenle kısa kesiyorum. "Şehir planlamayı bilmiyoruz"a virgül koyarak devam ediyorum. Her mesleğin mutlak vardır meslek ahlakı, meslek etiği. Ancak planlamada bu yazısız vicdan kurallarını taşımıyorsanız yapabileceklerinizin ucu bucağı yoktur. Bizde meslek ahlakı önemlidir ve eğitim sürecimiz boyunca bizimle yoğrulan olgudur.
Diktiğiniz koca koca binaları, arabanızı park etmeye çalıştığınız plansız otopark alanlarını, çocuğunuzu götürdüğünüz 173894 km uzaktaki okul alanlarını, günlük ihtiyaçlarınızı karşılayacağınız ticari alanları, hepinizde olduğunu varsaydığım kültürel ihtiyaçlarınızı karşılayacağınız sosyo-kültürel merkezleri ve sizin sadece rahatlamak için gittiğiniz sahilleri, milli parkları, doğayı, yeşili ve daha nice tarihi ve doğa güzelliklerini korumak için sürdürülebilir yaşam alanları üretmek adına plan yapıyoruz, yapmaya çalışıyoruz.
Velhasıl ukalalık yapmak istemem ama biz plan yapmasak tablo ortada. :) O nedenle bize iyi davranın yahu, bizi sevin. Hiç birinizin arsasını biz de yeşil alan yapmak istemeyiz. Ama şu aynalı 839503450 katlı göğü delen gökdelenlerinizden nefret ediyoruz!
Hepimiz çocuklarımız için park alanı, dinleneceğimiz yeşil alanlar istiyoruz ama hiç birimiz arsamızın kamulaştırılmasını kabul etmiyoruz.
Kamuda çalışan plancıların ayrı, özel sektörde çalışan plancıların ayrı zorluklarla savaştığından uzun uzadıya bahsederek ve mesleki terimler kullanarak sizleri sıkmayacağım. Lakin kentleşme, gerek ulusal ve bölgesel ekonomi açısından gerek sosyolojik açıdan çok pek çok önem arz etmektedir. Avrupa'nın hayranlıkla izlediğiniz şehirlerini ülkemizde de yaşatmak istiyorsanız hepinizi bilinçlenmeye ve daha çok okumaya davet ediyorum. Anlatabileceğim en kısa ve öz şekilde anlatmaya çabaladım. Okumak isterseniz mini listem aşağıda :)
Gecekondulu, Dolmuşlu, İşportalı Şehir - İlhan Tekeli, Tarık Okya, Yiğit Gülöksüz
Türkiye Perpektifinden Kent Sosyolojisi Çalışmaları - Prof. Dr. Cevat Geray Prof. Dr. Ruşen Keleş
İnsan nasıl insan oldu - M. İlin, E. Segal
Tüfek, Mikrop ve Çelik - Jared Diamond
Türkiye'nin Kent Planlama ve Kent Araştırmaları Tarihi Yazıları - Prof. Dr. İlhan Tekeli
Kentsel Planlama Kuramları - Melih Ersoy
Kentsel Planlama ve Tasarım Öğrencilerine Notlar - R. Raci Bademli
ve
Şehir Plancıları Odası kütüphanesi ve yayınları
Bunu yaşamayacağımızı ümit ettiğim kentlere :)
Sevgiler...
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder